Pierogi z kaszy jaglanej z serem, to jedna z najbardziej charakterystycznych potraw dla gminy Pysznica, a zwłaszcza dla położonych na jej terenie takich wsi jak Słomiana czy Krzaki. – Tam gdzie były lepsze – rędzinne ziemie, ludzie uprawiali pszenicę. Niestety na naszej, kiepskiej glebie w Słomianej i okolicach, dobrze rosło tylko proso. A że dawniej jadło się to co było, więc w kuchni dominowały potrawy z jagieł, czyli z kaszy z łuskanego ziarna prosa – tłumaczy Stanisław Smalisz ze Słomianej.
Jednym z takich dań są właśnie pierogi z jagłami i z serem. I choć są one tu znacznie popularniejsze od pierogów ruskich, czy z kapustą, to w przeszłości traktowano je jako wyjątkowy przysmak, przygotowywany przez gospodynie wyłącznie w niedzielę i święta.
Aby je przygotować zgodnie ze stosowanym od pokoleń przepisem, zaczynamy od ugotowania pół litra kaszy w 1 litrze mleka. Do kaszy dodajemy niewielką ilość masła oraz odrobinę soli, lub cukier – do smaku. Kaszę trzeba gotować na małym ogniu, przez około godzinę. Dobrze ją później zostawić pod przykryciem aż do wystygnięcia. Dzięki temu uparuje i nabierze smaku. Do ostudzonych jagieł dodajemy jeszcze 0,5 kg twarogu i nadzienie do pierogów mamy gotowe.
Następnie przygotowujemy ciasto: na stolnicę wysypujemy 1 kg mąki pszennej, dodajemy 1 całe jajko i 2 żółtka, szczyptę soli oraz łyżkę stołową rozpuszczonego masła. Potrzebna będzie również przegotowana, letnia woda. – Dolewamy jej tyle, ile zabierze ciasto. Każda gospodyni wyczuje to podczas zagniatania. Ważne, żeby na koniec ciasto było miękkie – radzi Agnieszka Smalisz.
Ciasto rozwałkowujemy na cienki, okrągły placek i wykrawamy w nim kółka. Do środka wkładamy ostudzoną kaszę, a kółka składamy i łączymy ich brzegi. Przygotowane w ten sposób pierogi umieszczamy we wrzącej wodzie. Gdy wypłyną na powierzchnię, trzeba je gotować jeszcze przez 10 minut. Pierogi podajemy pomaszczone masłem. – Można zrobić i na słodko, i na słono, zależy, jak kto lubi. Najważniejsze jednak, żeby jagły ugotować na mleku, a nie na wodzie – mówi pani Agnieszka. Dodaje również, że jeśli pierogi zamierzamy podać później, niż od razu po ugotowaniu, to warto ułożyć je w garnku wysmarowanym masłem, a następnie przykryć, na przykład pierzyną. Dzięki temu „dojdą” i nabiorą jeszcze lepszego smaku.
Składniki:
nadzienie – 1 litr mleka, ½ litra kaszy jaglanej, ½ kg twarogu, masło, sól lub cukier
ciasto – 1 kg mąki pszennej, 1 całe jajko, 2 żółtka, sól, łyżka stołowa rozpuszczonego masła, woda
